Theater is voor iedereen

Een stadsplein met een dak erop: dat is wat De Harmonie wil zijn. Daarom zet de schouwburg de deuren open voor nieuwe plannen en ideeën uit Leeuwarden. En zoekt de schouwburg heel actief en direct contact op met vele verschillende groepen in Leeuwarden: van gemeenschappen tot cultuurmakers.

 

 

 

 

Want wat en wie er in de schouwburg te zien is, moet een afspiegeling zijn van wat en wie er leeft en beweegt in de stad. Daartoe is een coördinator aangesteld. Tim Dijkstra, zelf ook theatermaker, verantwoordelijk voor participatie, educatie en toegankelijkheid, voor inclusiviteit kortom. Hij gaat de komende maanden bruggen slaan met partijen en makers in de stad. Dat betekent eerst dat hij vooral gaat luisteren: waar is behoefte aan, wat willen mensen dat er gebeurt in De Harmonie?

 

De wereld als open gemeenschap De Harmonie werkt daarin mewt de gedachte van Iepen Mienskip, gebaseerd ook op Culturele Hoofdstad 2018. Zo is er nu een goede relatie met comite 30 juni/1juli, is er een goede samenwerking met Quiet om ook mensen in armoede een mogelijkheid te geven tot theaterbezoek. En zo waren er vieringen mogelijk ook vanuit verschillende gemeenschappen.

 

“Het was een uitgelezen kans om daarmee in De Harmonie neer te strijken”, zegt Iqbal Aslam, opbouwwerker bij Amaryllis, over een van deze vieringen. Het waren vooral meerdere kleine Afrikaanse islamitische gemeenschappen uit de stad die geen eigen plek voor dit soort vieringen hebben. "De mensen waren echt verbaasd dat het in het theater kon. Maar het paste zo goed. De Harmonie wordt op deze manier echt nog meer de huiskamer van de stad.’’

 

Het is allemaal een kwestie van ‘de wereld naar binnen halen’, van je hand uitsteken en de deuren openzetten. Want het theater is van iedereen en is er voor iedereen, ongeacht achtergrond en of je het kunt betalen. Door niet alleen als schouwburg zelf (grote) voorstellingen te programmeren, maar ook de ruimte te geven aan mensen en intiatieven ontstaat meer wederkerigheid.

 

 

 

Het Meemaakpodium is een goed voorbeeld van die wederkerigheid. Tijdens een minifestival in mei 2025, was al plek ingeruimd voor nieuwe cultuurmakers: voor jongeren met artistieke ambitie, nieuwe makers en bijzondere samenwerkingen. Hiervoor werkten we samen met onder andere Lab058, JuniorUp, Kunstinjebuurt en Oranjewoud Festival.

Zo geeft De Harmonie ruim baan aan nieuwe initiatieven, amateurkunst, onderwijs en cultuurmakers. Het theater is dan als plek voor experiment en kruisbestuiving. Vanaf het seizoen 2025- 2026 is het Meemaakpodium overal in de schouwburg te vinden, als een pop-up binnen de theatermuren. Zodra de verbouwing van De Harmonie gereed is, kan het Meemaakpodium terecht in een nieuwe zaal, op de plek waar nu nog de entree en de kassa zitten.

 

 

 

De schouwburg omarmt de blik van buitenaf. Waar is vraag naar, welke wensen zijn er? Zo was bijvoorbeeld de drietalige Caraïbische community-voorstelling, Mira Nos (Zie ons), op veler verzoek, in De Harmonie te zien. Dat was heel belangrijk, zegt Anoushka Faneyt, secretaris van Nos Por (‘Wij kunnen het’), een stichting voor Caraïbische Nederlanders. "De Harmonie werd gezien, ook door mij, als een sjieke plek voor witte mensen. Het is een vorm van erkenning dat we er met onze voorstelling mochten staan en dat onze gemeenschap kwam kijken.’’ Nu er contact is, smaakt dat naar meer.

 

Er kan veel in het theater, veel meer dan alleen het bezoeken van concerten en voorstellingen. Of je nu wilt vergaderen of als jonge maker een nieuw festival op poten wilt zetten: alles is bespreekbaar. ‘We willen een stadsplein zijn met een dak erop’, is de vaste slogan van directeur Siart Smit.

 

Comité 30 juni - 1 juli Fryslân, verbonden aan het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis, heeft inmiddels ook haar weg naar De Harmonie gevonden en gaat komend seizoen in de schouwburg vergaderen.

 

En dan is er het project Quiet Leeuwarden, bedoeld voor mensen met een smallere beurs, waarbij De Harmonie is aangehaakt. Leeuwarden staat al jaren in de top tien van steden met de meeste armoede. Mensen kunnen zich aanmelden voor Quiet Leeuwarden en dan wordt ze minimaal acht keer per jaar een aanbod gedaan, bijvoorbeeld een avondje theater. Gratis.

 

"We reiken actief de hand uit naar nieuw publiek en naar samenwerkingen met andere organisaties en makers," zegt Dijkstra. "Weet je… eigenlijk kan álles hier."